0:00 / 0:00
Ортамызда кісілік келбетіне мейірім шуағы ұялаған, үнемі үлкендік үлгісінен, кінәраты жоқ кішіпейілдігінен, жасандылығы жоқ жайсаңдығынан, айрандай ұйыған адамдық қалпынан айнымайтын жандар көп-ақ. Солардың бірі жасы жүзге таяған ақсақал — Халам Сүйіншәлиев. Жеңістің 74 жылдық мерейтойы қарсаңында батыр атамен тілдесудің сәті түсті. Темірдей тәртіп қанында қалыптасқан ақсақал саулығынының сыр бере бастағанына қарамастан түсірілім тобмызды ақ жарқын көңілмен қарсы алды. Бұл мен үшін майдан даласында болған оқиғаны шебер суреттейтін режисерлік қабілеттің жоғары сапасын айқындайтын көгілдір экраннан фильм көріп отырғандай әсер қалдырды. Олай болса өткенге сәл шегініс жасайық... Халам Жұмашұлы Сүйіншәлиев Батыс Қазақстан облысы, Тайпақ ауданы, Қызылжар ауыл кеңесінде 1925 жылы 18 қантарда дүниеге келген. 1930 жылы Сүйіншәлиевтер отбасы Орал қаласына қоныс аударады да, 1933 жылы Халам Жұмашұлы Селекциондық сынақ станциясы жанындағы № 12 жетіжылдық мектепке бірінші класқа барады. Жеті жылдық мектепті бітірген соң, оқуын жалғастыруға Тайпақ ауданына келеді. 1943 жылы мектепті бiтipe салсымен, Кеңес Әcкepi қатарына шақырылады. Әскерде Закавказ майдандағы аспан зеңбірегі-артиллерия полкының 13-шi батарея командирі болады. Белоруссия мен Украинаны неміс басқыншыларынан азат ету соғысына қатысады. Осылайша Халам ата әскери міндетін 1946 жылы аяқтады. Ал Жеңісті Грузия астанасы Тбилисиде қарсы алды. Әскери қызметті аяқтаған соң, А.С.Пушкин атындағы Орал педагогикалық институтының тарих факультетіне оқуға түседі. Оқуды аяқтаған соң, 1950 жылы Батыс Қазақстан облыстық бiлiм беру бөліміне инспектор, Облыстық партия комитетінің насихаттау және үгіттey бөліміне партиялық жұмысқа мектептер бойынша нұсқаушы болып жұмыс жасайды. 1955 жылдың қыркүйек айынан бастап, 1985 жылға дейін өзі білім алған іргелі оқу орнында абыройлы еңбек етті. Содан бepi зейнеткерлік демалыста болса да, коғамдық және еңбек ету қызметін тоқтатқан емес. Халам Жұмашұлы «Германия маңындағы жеңісі үшін», «Фашист басқыншыларынан Украинаны азат еткені үшін», «Астанаға 10 жыл», «Фашист басқыншыларынан Белоруссияны азат еткені үшін» т.б медальдарымен марапатталған. Жасы 100-ге таяған ел ардақтысы бүгінгі ұрпаққа бейбіт күннің қадірін білу керек екенін айтады. Бүгінде ұрпағының қызығына кенеліп отырған жолдасы апа, осы күнге шүкіршілік айтып, ел іргесініңтыныш болуын жаратқаннан тілейді. Қария соңғы кезде туған жерін жиі еске алады. Десе де бүгінгідей бейбіт заманның куәгері болып, тәуелсіздіктің таңын көргеніне тәубе дейді. Осылайша, өткен күнге шегініс жасап, сұрқия соғыс туралы әңгімесімен бөліскен Қалам ата «Ұрпағымыз біз көрген қанқұйлы соғысты көрмегей, бүгінгідей бақытты өмірдің шырқы бұзылмасын!» деп бізге ақ батасын беріп, дастарханнан дәм татқызып шығарып салды.